ERAFokkemaPhotography
Go to content

PTA

Onderwijs & Zo
1 mei 2022

PTA

 
Het is weer PTA week. Voor de niet-ingewijden onder ons: deze letters staan voor Programma van Toetsing en Afsluiting. In dat programma worden alle toetsen genoemd die meetellen voor het eindexamen en hun weging.
 
Het is stressen voor leerlingen. Drie maal per jaar worden in een week zo’n tien toetsen afgenomen, die allemaal meetellen voor het eindexamen. Natuurlijk wil iedereen daar goede cijfers voor halen. Daarna kun je weer uitpuffen en bijkomen, maar nu moet er gepresteerd worden.
 
Zwetend en kuchend zitten leerlingen over de papieren gebogen te graven in hun geheugen. Voor wie zenuwtrekjes spaart, is dit een uitgelezen moment. Die jongen achterin, links, is al aan zijn derde ballpoint begonnen van het merk dat er prat op gaat de meest gegeten ballpoint te zijn. Het meisje hier voor me heeft al twee maal ongewild haar potlood gelanceerd omdat ze de slingering niet in bedwang kon houden.  Middenin zit iemand te snuiven. Ik weet nog niet wie het is. Jammer dat de jongen, die zijn been niet stil kan houden net op een krakende stoel zit. En die knul met pijn in zijn nek, die voortdurend zit te rekken…… rekt die niet precies richting blaadje van dat meisje, dat zo goed in wiskunde is?
 
Hoewel wij vrij ontspannen voor de groep zitten en wat in de rondte kijken, is de PTA periode voor ons toch niet zo relaxed als het lijkt.
 
Er gaat achter de schermen een hoop voorbereiding aan vooraf. Er moeten lokalen worden vrijgemaakt, docenten worden gevonden die kunnen surveilleren omdat ze net die uren geen les geven aan de klassen die PTA’s moeten maken. Verder dienen de PTA’s zich op dezelfde plaats te bevinden als de leerlingen, die ze moeten maken en dan ook nog op de juiste tijd met de juiste docent erbij.  Dat er dan ook voldoende kopieën zijn voor alle leerlingen is een prettige bijkomstigheid.
 
Geloof mij maar dat daar heel veel bij mis kan gaan. Eigenlijk is het een wonder dat er zo weinig fout gaat. Oh ja, en dan hebben we het nakijken ook nog.
 
De meeste stress ontstaat wanneer het fout dreigt te gaan, omdat er toch onvoorziene gebeurtenissen plaatsgrijpen: zo hebben we de “PTA met antwoordenblad” waarbij dat niet is vermeld en je pas halverwege de tijd erachter komt dat die arme kinderen de halve tekening eigenlijk al cadeau hadden gekregen. Zo gaat de tijd het snelst met de “PTA met de verwijzingen”.  Dan speel je voor Sherlock H., de befaamde speurder. De nummering van de opgaven is aangepast, maar men is vergeten de verwijzingen in de tekst aan te passen. De vraag rijst dan of  letter “D” verwijst naar 22 of 23. Beide is even onlogisch, maar een van beide moet het zijn. Kijk, dan gaat de tijd snel.
 
Een andere vorm van stress wordt veroorzaakt door leerlingen. Wij kunnen wel zorgen dat alles op de goede tijd op de goede plaats is en dat er een surveillant aanwezig is, maar dan bestaat nog de mogelijkheid dat de leerling niet daar is!
 
Je zou zeggen dat de kans daarop maar klein is omdat ze weten hoe belangrijk deze proeven van bekwaamheid zijn, maar…….. het komt voor. Om die reden wordt er bij aanvang een presentielijst ingevuld en vijf minuten na aanvang van het werk wordt die door de organisatie opgehaald. Die belt de betreffende leerling dan op en krijgt te horen wat er aan de hand is: verslapen, vergeten, de bus gemist, wel weggegaan, maar een lekke band onder weg. Ja, dat kan ook.
 
Omdat men tot een half uur na aanvang mag beginnen, kan een snelle leerling alsnog aanschuiven en aan het werk gaan. Meestal wordt hij gniffelend ontvangen door de anderen. Soms vinden ze elkaar wel es terecht stom.
 
Bij de laatste PTA week mocht ik het genoegen smaken om te surveilleren bij een Brief Frans voor het VMBO T.  In zo’n opdracht zitten gelukkig weinig antwoordbladen dan wel verwijzingen naar andere vragen, dus ik genoot van een betrekkelijke rust en er was slechts een leerling afwezig.
 
Op een gegeven moment, al over de helft van de beschikbare tijd, keek ik eens naar buiten en daar kwam hij aangeslenterd. Van haasten was absoluut geen sprake.
 
Ik zei hem, toen hij eindelijk binnenkwam, dat we ver over de helft van de tijd waren en dat het geen zin meer had om te beginnen. Hij – de rust zelve – wuifde mijn bezwaren weg met de mededeling dat hij van vorig jaar een achteneenhalf had, die altijd kon meetellen als hij nu een lager cijfer haalde, dus dat hij best nog even kon beginnen.
 
Dat gaf me te denken. Kunnen wij toch ook doen met het scholenonderzoek van Trouw? Als we dit jaar niet zo goed scoren, vallen we gewoon terug op vorig jaar.
 
 
Egbert Fokkema.
Back to content